پاسخی بر نقد نوشته جناب کوشا درباره کتاب «شهید جاوید»
درآمد چندی پیش مقالهای تقریبا مبسوط از اینجانب در باره کتاب «شهید جاوید» اثر زندهیاد نعمتالله صالحی نجفآبادی در سایت زیتون انتشار یافت. در پی آن جناب حجتالاسلام آقای محمدعلی کوشا از فضلای خوشفکر و از شاگردان نویسنده کتاب شهید جاوید، نوشتاری با عنوان «نقدی بر نقد یوسفی اشکوری از شهید جاوید» ارائه کرد که […]
چند نکته قابل تأمل در باره رخداد نهروان و خوارج
جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام – قسمت بیست و هشتم درآمد سومین جنگی که در دوران فرمانروایی امام علی بن ابیطالب رخ داد جنگ نهروان بود. این حادثه در سال 38 هجرت واقع شد. در پی جنگ خونین صفین و جریان حکمیت، گروهی از یاران و حامیان علی، که در پیکار صفین شرکت […]
وضعیت عقیدتی پیکارگران بر ضد امام علی
جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام – قسمت بیست و هفتم درآمد برخلاف دیدگاه رایج، این گونه نبوده که در تاریخ، نخست اندیشه و اعتقادی و آن هم به مثابه دستگاه اعتقادی کامل و جامع پدید آمده باشد و آنگاه این اندیشه و یا دستگاه اعتقادی و فکری موجب تغییرات و تحولات شده […]
دلایل امام علی در عدم مشروعیت خلافت معاویه
جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام – قسمت بیست و ششم درآمد هرچند مناقشه عمیق معاویه با امیرالمؤمنین علی‌ابی‌طالب به بهانه خونخواهی خلیفه مقتول (عثمان بن عفّان) بود اما انگیزه پیدا و پنهان معاویه (البته به نمایندگی تبار اموی) رقابت با علی و نفی خلافت او و تسخیر مقام فرمانروایی مسلمانان بود (شرح […]
چرا امام علی به دادخواهی قتل عثمان رسیدگی نکرد؟
جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام – قسمت بیست و پنجم درآمد در داستان جنگ صفین ظاهرا بهانه معاویه و شامیان خونخواهی عثمان از علی بود اما در این بارة چه می توان گفت؟ آیا علی در قتل عثمان مشارکت و یا مسئولیتی داشته است؟ اگر پاسخ منفی است، آن همه غوغا از سوی […]
بازنگری در چگونگی و چرایی حکمیت
جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام – قسمت بیست و چهارم درآمد می دانیم که پس از جمل در سال 36 هجری پیکار صفین رخ داد. در این پیکار دو سپاه عراق و شام در محلی به نام «صفّین»[1] رویاروی شده و طی حدود چهار ماه جدالهای پیاپی و خونینی بین دو سپاه خصم […]
چرا امام علی کوفه را مرکز خلافت اسلامی قرار داد؟
جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام – قسمت بیست و سوم درآمد یکی از پرسش های مهم در تاریخ اسلام آغازین، انتقال مرکز خلافت اسلامی از مدینه به عراق و شهر کوفه و علل و عوامل آن است. این جابجایی در اوایل خلافت علی و به طور خاص در جریان رخداد جمل روی داد. […]
درنگی در باب فعالیت سیاسی عایشه همسر پیامبر
جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام – قسمت بیست و دوم درآمد دوران خلافت امام علی بن ابی طالب (سال 35 تا 40 هجری) از دورانهایی مهم در تاریخ اسلام است که از جهاتی بر تحولات فکری و عقیدتی و سیاسی و اجتماعی مسلمانان در ادوار بعد مستقیم و غیر مستقیم اثر نهاده است. […]
تحلیلی نو بر شورش های علیه عثمان
جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام – قسمت بیست و یکم درآمد دوران عثمان بن عَفّان گرچه به ظاهر آرام می نماید ولی از جهات مختلف دوران پرآشوبی است و در واقع آشوب آن در زیر پوست امپراتوری نوبنیاد عربی – اسلامی جریان داشته و همین آشوب در یک روند خطی به شورش هایی […]
شبهه تحریف و مسئله وثاقت تاریخی قرآن
جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام – قسمت بیستم (بخش دوم) در بخش نخست مبحث چگونگی و چرایی کتابت و جمع و تدوین ارائه شد و اکنون در ادامه آن موضوع مهم شبهه تحریف و یا دگردیسی در متن قرآن (اعم از قرآن عثمانی و جز آن) تقدیم می شود. دیدگاههای شرق شناسان معاصر […]