اخبار و گزارش
برنامه ویدیوئى پرتو نور تحت عنوان: دین و ملیّت ۲
برنامه تلویزیونى “پرتو نور” شماره ۱۵۵۴
دین و ملیّت ۲
به مدت ۵۷ دقیقه
مقالات
چهارشنبه۱۷ مهر ۸۷/ ۱۸ اکتبر ۲۰۰۸ ۱ تلویزیون ایران اعلام کرد که از میان متهمان بمب گذاری شیراز (بمب گذاری در حسینیه ای در شیراز) هفت نفر محکوم به اعدام شده اند. هر چند تلویزیون توضیح نداده اما احتمالا این حکم دادگاه اول است. سخنگوی قوه قضائیه این خبر را اعلام کرده است. از آنجا […]
ادامه »از منظر روانشناسی، هر فردی دو نوع «کُد» از خود بروز می دهد: در گفتار و در رفتار. هر یک از ما به طور معمول و (غالبا نیز ناخودآگاه و غیر ارادی)، از کلمات و تعابیر و حتی لغاتی استفاده می کنیم و همین طور دارای افعال و اعمال خاصی هستیم و این نوع نشانه […]
ادامه »اخیرا در پی رخداد تلخ و فاجعه آمیز ترور جنایتکارانه چند تن از نظامیان ایرانی و عراقی و انتشار مواضع برخی از چهره های ملی – مذهبی در این باب (و از جمله من)، مناقشاتی درگرفت و برخی مواضع متعارض جلوه کرد. اخیرا دوستی در نقد برخی از نوشته هایم، مطالبی گله آمیز ارسال کرد. […]
ادامه »در دهه شصت دوست اهل فضلی داشتم که همکارمان در دایره المعارف بزرگ اسلامی بود (هرچند او فوت کرده ولی بهتر است نامش را نیاورم) و او سخن مشهوری داشت و آن این که می گفت جمهوری اسلامی به اندازه بنی عباس دوام خواهد داشت. می دانیم که عباسیان ۵۲۴ سال خلافت کرده اند. کار […]
ادامه »برای ورود به موضوع و افاده مقصود از یک خاطره کمک می گیرم. چند سال قبل سفری داشتیم به آنالیای ترکیه. روزی همراه با برخی از اعضای خانواده، که از ایران آماده بودند، سری به ساحل دریا زدیم. خلوت بود و فصل زمستان و کسی نه در ساحل دیده می شد و نه در آب. […]
ادامه »خبر ترور و قتل سردار قاسم سلیمانی و چند شخصیت نظامی عراقی در صبح امروز (جمعه ۱۳ دی ۹۸ ماه) همه را در سطح جهان در بهت فرو برد و بسیاری را از جهات مختلف نگران کرد. برای ما ایرانیان بیش از هر چیزی خطر جنگ شوم را به یاد می آورد که می تواند […]
ادامه »پس از انتشار مبحث کنیزداری در اسلام، آقای امیرعلی در کانال «ققنوس» پرسش و در واقع ایرادی مطرح کرد که اکنون در اینجا متن ایشان را عینا می آورم و بعد پاسخ خودم را به کوتاهی تقدیم می کنم: «. . . در این مورد توجیه شما این است که چون رسم برده داری بخشی […]
ادامه »اشاره: متن زیر در تارنمای آسو منتشر شده است. تعریف جنابعالی از کارکردمذهب رسمی چیست؟ آیا به نظر شما تعیین مذهب رسمی مبناییست برای اعطای امتیاز بیشتر به پیروان آن مذهب ؟ یا مبنایی برای حذف و نفی حقوق دیگران؟ پاسخ: اولا در نظام های دموکراتیک و ملتزم به اعلامیه جهانی حقوق بشر، نباید دین […]
ادامه »«در آیات متعددی تجاوز جنسی به کنیز مشروع دانسته شده است. چگونه توصیه چنین امری از سوی خداوند ممکن است؟». پاسخ: در آغاز باید موضوع شناسی کرد. موضوع سنت و یا قانون برده داری در روزگار قدیم است که در همه جای جهان کم و بیش حاکم و جاری بوده و کسی هم در مشروعیت […]
ادامه »زندگی همواره با انواع رنج و مصیبت همراه است ولی در این زمانه عسرت به راستی کدام رنج بزرگتر و کدام مصیبت عظیم تر است؟! من گاهی با خودم می اندیشم که در طول زندگی کم و بیش پر فراز و نشیبم رنج های پر شماری را تجربه کرده ام و داغ های زیادی را […]
ادامه »۲۹ آذرماه ۹۸ مصادف است با دهمین سالگرد رحلت زنده یاد آیت الله حسینعلی منتظری. یاد و خاطره آن بزرگ را گرامی می داریم. او از جهاتی حق بزرگی بر گردن افراد و گروههای مختلف و حتی متضاد اجتماعی جامعه کنونی ایران دارد. بدین مناسبت و به عنوان ادای دین به آن شخصیت اثرگذار و […]
ادامه »اخیرا کسی از من پرسید معنای این جمله آقای خامنه ای که در پیامی به بیست و هشتمین گردهمآیی سراسری نماز در گرگان توصیه کرده است با برگزاری نماز جامعه را با نشاط کنید، چیست؟ پاسخی که به آن دوست داده ام را با اندکی توضیح بیشتر در اینجا می آورم. یکی از هنرها و […]
ادامه »در ارتباط با پرسش شما به اجمال نکاتی را تقدیم می کنم. در آغاز به دو نکته مهم و مقدماتی اشاره کنم. نخست این که من در این گفتار در مقام یک متکلم و دفاع از دین سخن نمی گویم بلکه تلاش می کنم با خوانشی البته همدلانه از متون اسلامی و تاریخ مسلمانی به […]
ادامه »سه شنبه ۹ مهر ۸۷/ ۳۰ سپتامبر ۲۰۰۸ در سایت روز آنلاین نوشته ای از آقای ابوالفضل جهاندار دانشجوی زندانی در اوین چاپ شده است که وی خطاب به احمدی نژاد سخنانی گفته است که قابل توجه و قابل ستایش است. به ویژه ستایش از این بابت که وی از زندان شهامت به خرج داده […]
ادامه »اشاره: این مقاله در شماره هشتم آزادی اندیشه منتشر شده است. درآمد از موضوعات مهم و محوری در مبحث ملیت و ملت و هویت ملی، ارتباط و یا پیوند پدیده دیرپای دین با این مفاهیم جدید است. به ویژه تعیین نسبت اسلام با ملیت در جهان اسلام (جهان عرب و خاورمیانه عربی) و اسلام شیعی […]
ادامه »مهندس موسوی بالاخره پس از حدود نه سال سکوتش را شکست. او در این چهل سال نشان داده است که بیشتر اهل سکوت است تا فریاد. به هر تقدیر چنین می نماید که بیانیه کوتاه او در باره تحولات اخیر از دو جهت مهم می نماید. یکی به دلیل مضامین و محتوای آن و دیگر […]
ادامه »آثار جديد منتشر شده
سیره و سیمای محمد در قرآن»از برلین تا اوین جلد ۱»
از برلین تا اوین جلد ۲»
جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام جلد ۱»
جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام جلد ۲»
بیانیه‌ها و پیام‌ها
بیانیه جمعی از نواندیشان دینی در محکومیت خوانش داعشی قرآن»
متن کامل این بیانیه که برای انتشار در اختیار «زیتون» قرار گرفته٬ به شرح زیر است: قرآن که باید چشمۀ رحمت و کتاب هدایت باشد در دست ستمکاران و جاهلان خشک مغز به پرچم قساوت و خشم و ابزار کشتار مردمان تبدیل می شود. اینکه تلویزیون حکومتی ایران (برنامۀ دوشنبه پنجم آذر ۱۳۹۸) اعتراض حق […]
پیام تسلیت شماری از نواندیشان دینی و فعالان ملی – مذهبی به مناسبت درگذشت اعظم طالقانی»
متن کامل این پیام که برای انتشار در اختیار «زیتون» قرار گفته٬ به شرح زیر است: تنها حقیقت است که می‌ماند! زنده‌یاد اعظم طالقانی پس از سالها تلاش در راه انسان و ایمان و مردم به آرامش ابدی رسید. او یکی از رنج‌کشیدگان مبارزه علیه استبداد بود؛ مبارزه‌ای که پیش از انقلاب آغاز کرد و […]
بیانیه جمعی از نواندیشان دینی در نقد فتوای عرفان ستیز برخی فقیهان قم»
فتوای دو مرجع تقلید حوزه علمیه قم آقایان مکارم شیرازی و نوری همدانی در حرمت فیلم‌سازی از دو چهره سرشناس میراثی و جهانیِ محبوب یعنی شمس و مولانا، بار دیگر مناقشه سنتی فقه و عرفان را در خاطره‌ها زنده کرده است. این جدال درازدامن تاریخی که اغلب با سلاح تکفیر و تحریم همراه بوده گرچه […]
بیانیه تحلیلی جمعی از نواندیشان دینی ایرانی در نقد قانون «توهین به مقدسات»»
تن کامل این بیانیه که برای انتشار در اختیار «زیتون» قرار گرفته٬ به شرح زیر است: با کمال تأسّف در روزهای اخیر شاهد بودیم که هم‌وطن جوانی به نام علیرضا شیرمحمّدعلی، که به اتّهام «توهین به مقدّسات» و نیز «توهین» به برخی مقامات سیاسی جمهوری اسلامی ایران دستگیر شده بود، در زندان بدنام فشافویه به […]
پیام تسلیت جمعی از دوستان و علاقه مندان مهندس لطف الله میثمی در خارج از کشور»
انا لله و انا الیه راجعون برادر عزیز مهندس لطف الله میثمی درگذشت همسر گرامی تان بانو مریم روحانی را خدمت شما تسلیت می گوییم. برای آن سفر کرده آمرزش و آرامش ابدی و برای شما و همه بازماندگان صبوری و پایداری آرزو می کنیم. بانو مریم روحانی نویسنده و عضو شورای کتاب کودک و […]
سخنرانى‌ها
مروری بر تاریخ اصلاح دینی در ایران معاصر»
سلسله سخنرانی‌های ماهانه در ارتباط با مصلحین دینی در ایران: سید احمد کسروی، ابوالفصل و علی اکبر برقعی، محمد خالص زاده
سیما و سیره محمد در قرآن جلسه سی و دوم (آخرین جلسه)»
سلسله سخنرانی‌های ایراد شده در انجمن اسلامی مهندسین در تهران جلسه سی و یکم: چهارشنبه ۱۴ مهر ۱۳۸۶ براى استماع سخنرانى بر روى کلید Play کلیک کنید. [Audio clip: view full post to listen]
سیما و سیره محمد در قرآن جلسه سی و یکم»
سلسله سخنرانی‌های ایراد شده در انجمن اسلامی مهندسین در تهران جلسه سی و یکم: چهارشنبه ۲۷ تیر ۱۳۸۶ براى استماع سخنرانى بر روى کلید Play کلیک کنید. [Audio clip: view full post to listen]
سیما و سیره محمد در قرآن جلسه سی‌ام»
سلسله سخنرانی‌های ایراد شده در انجمن اسلامی مهندسین در تهران جلسه سی‌ام: چهارشنبه ۲۰ تیر ۱۳۸۶ براى استماع سخنرانى بر روى کلید Play کلیک کنید. [Audio clip: view full post to listen]
سیما و سیره محمد در قرآن جلسه بیست و نهم»
سلسله سخنرانی‌های ایراد شده در انجمن اسلامی مهندسین در تهران جلسه بیست و نهم: چهارشنبه ۱۳ تیر ۱۳۸۶ براى استماع سخنرانى بر روى کلید Play کلیک کنید. [Audio clip: view full post to listen]
مصاحبه‌ها
لائیسیته: محصول مشترک قانون سالاری و قدرت اجتماعی»
برنامه به سوی جمهوری دوم مؤرخ ۲۱ شهریور ۱۳۹۸ – ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۹
با حضور دکتر رامین کامران، تقی رحمانی و حسن یوسفی اشکوری
برنامه ای از دکتر کورش عرفانی
معتقدم اگر دموکراسی برقرار شود، ارزش های مدرن هم خواهد آمد»
گفتگو با حسن یوسفی اشکوری درباره «آینده ایران» گفتگو از محمد حیدری آینده ایران چگونه می‌تواند باشد؟ در واقع «ایران»های آینده چه شکلی خواهد داشت؟ مسیرهای گوناگونی که ممکن است طی شود و امکاناتی که خوب یا بد، در آینده ما قابل حصول است چیست؟ و بر اساس همین امکانات و احتمالات، نگرانی‌های بزرگ شما […]
فقط یک مؤلفه، شناسنامه ی ایرانی، برای ایرانی بودن کافی است»
اشاره: متن زیر گفتگوی آقای محمد حیدری برای سایت «آسو» با من است که اخیرا در همان تارنما منتشر شده و اکنون در اینجا بازنشر می شود هویت ملی چیست؟ ایرانی بودن چه مؤلفه‌هایی دارد؟ و چه نسبتی با ناسیونالیسم ایرانی می‌تواند برقرار کند؟ در سلسله گفتگوهایی درباره‌ی آینده‌ی ایران ، این پرسش‌ها را این بار با […]
لائیسته و جایگاه حزب مذهبی در آینده ی ایران»
مصاحبه با تلویزیون دیدگاه
رامین کامران و حسن یوسفی اشکوری
برنامه‌ای از کورش عرفانی
انقلاب ۵۷ «اسلامی» نبود»
چهل سالگی انقلاب گفت‌‌و‌گو با حسن یوسفی اشکوری: انقلاب ۵۷ “اسلامی” نبود ستم و خشونت نظام‌مند در چهاردهه حکومت‌داری جمهوری اسلامی پس از انقلاب ۱۳۵۷ باعث شده است که انتقاد از این حکومت مستقیماً به انتقاد از انقلاب ترجمه شود و فعالان انقلاب، به ویژه در شرایط بحرانی کنونی و در آستانه چهل‌سالگی آن انقلاب، به […]
مقالات برگزيده از ديگران
بازرگان؛ یک قرن روشنفکری دینی در ایران، در آزمون قدرت»
اشاره: متن مکتوب دکتر سارا شریعتی در سالگرد مهندس بازرگان عنوان بحث من، یک قرن روشنفکری دینی در آزمون قدرت است. نخست نگاهی به یک قرن روشنفکری دینی در زندگی مهندس بازرگان خواهم داشتکه چهره ی شاخص اولین نسل این نحله است و در بخش دوم بحثی در این مورد که چطور پروژه فکری بازرگان […]
محمد شحرور؛ نواندیشی که حدیث را معتبر نمی دانست و نوشیدن الکل را مجاز می دانست»
مقاله زیر به قلم آقای یاسر میردامادی است که در سایت بی بی سی منتشر شده است. ایروی موردبه‌مورد از سیره پیامبر خلاف عقلانیت مسلمانی در عصر مدرن است. مثلا در باب حقوق زنان شحرور می‌گوید تلاش برای آزادی زنان نه با پیامبر آغاز شد و نه با او پایان پذیرفت: «اگر در عصر نبی […]
زن در قرآن»
فریحه ایثار، فعال حقوق زنان در افغانستان در مقاله ای برای صفحه ناظران، به بررسی سه کلیدواژه اصلی در آیه ۳۴نسا پرداخته که به نظر نویسنده که قوی‌ترین دستاویز شرعی برای تثبیت نابرابری‌های جنسیتی و بازگرداندن کنترل و تسلط مرد بر زن در تاریخ اسلام بوده است. اکنون در اینجا بازنشر می شود. ظهور اسلام […]
مسئله شر ایرانی؛ خدا کجا بود؟»
اشاره: مقاله زیر به قلم آقای یاسر میردامادی است که در تاریخ ۲۴ نوامبر ۲۰۱۹ در سایت بی بی سی منتشر شده و اکنون در اینجا بازنشر می شود. یاسر میردامادی پژوهشگر فلسفه و دین، در یادداشتی برای صفحه ناظران با اشاره به انتشار کتابی درباره “مسئله شر” به زبان فارسی به “شر” در ادبیات […]
عرفان اسلامی؛ پدیده ای بیرونی یا درونی»
اشاره: این مقاله به قلم آقای فکرت بشیر بخشی در زیتون منتشر شده و اکنون در اینجا بازنشر می شود. چکیده در باب بومی یا بیگانه بودنِ خاستگاه عرفان اسلامی بحث‌های دیردامنه‌یی وجود دارد. شماری معتقدند که عرفان اسلامی دارای ریشه و بنیادهای بیرونی‌است و از این‌رو، پدیده‌یی بومی به شمار نمی‌رود. اینان سعی دارند […]
