مراد از «طالبانیسم» نوعی ایدئولوژی مذهبی بسته و جزم اندیشانه است که عمدتا در قالب جریان عام «بنیادگرایی اسلامی» تبلور می یابد. هرچند نماد نمایان کنونی چنین رویکردی، همان گروه طالبان افغانستان است ولی نوع تفکر و اندیشه های مذهبی مرتبط با این گروه محدود به آنان نیست.
اما مراد از «ناهمزمانی» آن است که با شرایط و مقتضیات کنونی جهان تناسب ندارد و از این نظر یک ایدئولوژی نامتقارن است. طالبانیسم در زمان ما مصداق اتم چنین ناهمزمانی است. از باب تمثیل مانند آن است که جامه کودک دوساله ای را بر اندام یک جوان بیست ساله بپوشانند. به حکم عقل و تجربه چنین عدم تقارنی، محکوم به شکست و حتی محکوم به نابودی است.
مشخصات ایئولوژی طالبانی را می توان چنین دانست:
1- باور به سنت های درست یا غلط 1400 سال پیش در جامعه بسته و ابتدایی حجاز به نام اسلام
2- باور به جاودانگی همان سنت ها و قواعد زندگی تحت عنوان جاودانگی دین خدا و شریعت محمدی.
3- باور و اصرار بر اجرای همان قواعد و سنت ها در این عصر و در هر عصری دیگر
البته هر دینی از جمله اسلام دارای غایات و پیام های فراتاریخی است که از این تعریف جداست.
یکشنبه 3 بهمن 400