جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام – قسمت سی و سوم درآمد در این جستار مهم‌ترین حادثه بحث‌برانگیز دوران خلافت معاویه بن ابیسفیان مورد واکاوی و مناقشه قرار می‌گیرد و آن اتهام بنیانگذاری اشرافیت عربی – اسلامی است. در ذیل همین عنوان موضوع مهم تعیین ولعیهد و جانشین به وسیله معاویه بسیار برجسته و […]
جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام – جستار سی و دوم درآمد در فصل مربوط به دوران خلافت بیست ساله معاویه نیز فرازهای پرچالش کم نیست ولی در این میان دو بخش را برگزیده‌‌ام که در این سلسله جستارها با شما در میان بگذارم. نخستین آن تأملی در باره مشروعیت سیاسی خلافت معاویه است. […]
جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام – قسمت سی و یکم (بخش دوم) درآمد در موضوع داستان صلح امام حسن با معاویه تا کنون دو مقاله منتشر شده است. اولی در باره تحلیل و تعلیل چرایی صلح بود و دومی در باب برخی شروط صلح و اینک سومین بخش به این پرسش پاسخ می‌دهد […]
جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام قسمت سی و یکم درآمد چنان که در منابع ملاحظه می‌شود تقریبا در تمام موارد رخداد مهم تاریخی صلح امام، اختلاف وجود دارد. از امور فرعی و جزئی تا امور مهم و اصلی. اما در این میان چهار ابهام و در واقع پرسش مهم‌تر می‌نماید: آیا حسن […]
جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام – قسمت سی‌ام درآمد یکی از مبهم‌ترین فرازهای تاریخ هفتاد سال نخست اسلام، فراز مربوط به صلح امام حسن با معاویه‌بن ابیسفیان است که در سال ۴۱ هجرت اتفاق افتاد. چنان که می‌دانیم پس از احراز خلافت به وسیله علی بن ابیطالب در سال ۳۵ هجری، معاویه تنها […]
جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام – جستار بیست و نهم درآمد یکی از فرازهای مهم و قابل تحقیق و تأمل در قرن نخست اسلام، آمار سپاهیان حاضر در جنگها و به ویژه ارقام تلفات جنگی از دو سوی این پیکارهاست. با یک مراجعه سردستی به متون و منابع موجود، از یک سو با […]
درآمد چندی پیش مقالهای تقریبا مبسوط از اینجانب در باره کتاب «شهید جاوید» اثر زندهیاد نعمتالله صالحی نجفآبادی در سایت زیتون انتشار یافت. در پی آن جناب حجتالاسلام آقای محمدعلی کوشا از فضلای خوشفکر و از شاگردان نویسنده کتاب شهید جاوید، نوشتاری با عنوان «نقدی بر نقد یوسفی اشکوری از شهید جاوید» ارائه کرد که […]
جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام – قسمت بیست و هشتم درآمد سومین جنگی که در دوران فرمانروایی امام علی بن ابیطالب رخ داد جنگ نهروان بود. این حادثه در سال ۳۸ هجرت واقع شد. در پی جنگ خونین صفین و جریان حکمیت، گروهی از یاران و حامیان علی، که در پیکار صفین شرکت […]
جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام – قسمت بیست و هفتم درآمد برخلاف دیدگاه رایج، این گونه نبوده که در تاریخ، نخست اندیشه و اعتقادی و آن هم به مثابه دستگاه اعتقادی کامل و جامع پدید آمده باشد و آنگاه این اندیشه و یا دستگاه اعتقادی و فکری موجب تغییرات و تحولات شده […]
جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام – قسمت بیست و ششم درآمد هرچند مناقشه عمیق معاویه با امیرالمؤمنین علی‌ابی‌طالب به بهانه خون‌خواهی خلیفه مقتول (عثمان بن عفّان) بود اما انگیزه پیدا و پنهان معاویه (البته به نمایندگی تبار اموی) رقابت با علی و نفی خلافت او و تسخیر مقام فرمانروایی مسلمانان بود (شرح […]