اسلام و خشونت

اشاره: نوشته زیر به درخواست آقای فرهاد پایار سردبیر نشریه آلمانی «ایران ژورنال» نوشته شده و به دست ایمان اصلانی به آلمانی ترجمه و در همان سامانه منتشر شده و اکنون در اینجا متن فارسی نخستین بار و ترجمه بازنشر منتشر می شود. این روزها پیوسته با این پرسش مواجه ایم که آیا اسلام دینی […]

در خیبر چه گذشت؟

جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام-قسمت دوازدهم واپسین برخوردی که بین مسلمانان و یهودیان رخ داد، پیکار خیبر است که در این جستار ابتدا شرحی از آن واقعه ارائه می شود و بعد چند نکته قابل توجه مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. الف. چگونگی و چرایی پیکار خیبر پیکار خیبر در سال […]

تقابل دو اسلام؛ یک بستر و دو رؤیا

اشاره: این مقاله اخیرا در سایت رادیو زمانه منتشر شده و اکنون در اینجا بازنشر می شود. در باب فایل صوتی انتشار یافته زنده یاد آیت الله منتظری از منظرهای مختلف می توان سخن گفت (چنان که گفته شده و می شود) اما در این میان به گمانم چهار منظر و محور از اهمیت بیشتری […]

امتناع نظری و عملی علم دینی

شاره: متن زیر مقاله ای است که به «کنفرانس مطالعات ایران شناسی» ارائه شده است. این کنفرانس از روز سه شنبه دوم آگوست تا جمعه ششم این ماه در دانشگاه وین برگزار شد. آخرین بخش این کنفرانس، پانلی بود که به معرفی «انجمن آزادی اندیشه» اختصاص یافته بود. در این پانل چهار عضو هیئت مدیره […]

انقلاب، شاه، خمینی و مردم

معمای شاه، خمینی و انقلاب-قسمت چهارم نبوی عزیز! اینک چهارمین قسمت و آخرین بخش از سلسله مقالات پیرامون انقلاب و دو بازیگر اصلی آن یعنی محمدرضا شاه و آیت الله خمینی را تقدیم می کنم. اما اجازه بدهید پیش از هر چیز چند نکته ضروری هم را یادآوری کنم. چند نکته ضروری یکم. رخداد مهم […]

آیا کشتار بنی قریظه می تواند درست باشد؟

جستارهایی در تاریخ هفتادسال نخست اسلاق-سمت یازدهم برخورد با یهودیان چرا و چگونه آغاز شد؟ پس از پایان موفقیت آمیز پیامبر و مسلمانان با سپاه بی مانند و بی سابقه احزاب (معروف به جنگ خندق در سال پنجم)، سحرگاه 24 ذیقعده پیامبر و مسلمانان به شهر باز آمدند و سلاح خویش بر زمین نهادند. طبق […]

آیت الله خمینی؛ رهبری فعال و یا منفعل؟

اشاره: این نوشته در زیتون منتشر شده و اکنون در اینجا بازنشر می شود. معمای شاه، خمینی و انقلاب-قسمت سوم مروری بر گشته جناب نبوی گرامی! «تا سه نشه بازی نشه»! اینک سومین قسمت از سلسه مقالاتم را تقدیم شما و مخاطبان عزیز می کنم. هرچند ظاهرا بازی ما شاید از سی هم بگذرد! خدا […]

ماجرای تبعید یهودیان بنی نضیر

جستارهایی در تاریخ هفتاد سال نخست اسلام-قسمت دهم درآمد در سلسله رخدادهای مربوط به مواجهه مسلمانان با یهودیان، ماجرای برخورد با یهودیان بنی نضیر از جهاتی مهم است و درخور توجه و تأمل. در چهارچوب منازعات مسلمانان با یهودیان و پس از برخورد با بنی قیقاع و تبعید آنان از مدینه، بنی نضیر دومین قومی […]

تأملی در رازگشایی از معمای خمینی

درآمد این نوشتار را در دو قسمت سامان می دهم. بخش نخست به آیت الله خمینی به مثابه رهبر انقلاب اسلامی 56-57 می پردازم و تلاش می کنم راز معماگونگی ایشان را آشکار کنم و در بخش دوم تحلیلی از رخداد انقلاب و محمدرضا شاه ارائه خواهم داد. البته در این میان دو شخصیت یاد […]

معمای شاه، انقلاب و خمینی

معمای شاه، خمینی و انقلاب-قسمت اول دوست عزیز و طنّاز دوست داشتنی جناب ابراهیم نبوی! واقعیت این است که فکر نمی کردم نقدم بر نوشته شما با عنوان «معمای خمینی» به پاسخی طولانی و مبسوط در باره بخشی از مهم ترین و پیچیده ترین فصول تاریخ معاصرمان یعنی محمدرضا شاه و آیت اله خمینی و […]