پرسش:
من فکر می کنم هر عمل هر انسانی به همراه نیت آن عمل مانند بذریست که در زمین کاشته می شود و این بذر روزی ثمر می دهد و آن روز می شود روز قیامت و روز دین آن فرد و عمل و نیتش نظر شما چیست؟
پاسخ:
گرچه مفهوم قیامت و معاد در ادیان موضوع پیجیده ای است و تحلیل درست آن کار دشواری است و هیچ نظریه ای در این باب قطعا نظریه تمام و آخرین نیست اما من در مجموع تصور می کنم قیامت «حالت» است و «کیفیت» و نه «مکان» و «زمان» معین در خارج از وجود آدمی. از این رو کم و بیش با نظر شما موافقم. موفق باشید
پرسش:
این گونه که بنده فهمیدم تمام این حالات را تغییرات درونی و حالی در درون آدمی میدانید. درست است؟
پاسخ:
بله. هرچند می تواند در پایان عمر آدمی نیز مطرح باشد. بدین معنا که در پایان کارنامه نهایی تنظیم می شود. البته این در صورتی است که به تداوم حیات پس از مرگ ولو از نوع دیگر (مثلا روحانی) معتقد باشیم. ممنون
پرسش:
می شود حیات روحانی را همان ادامه اثر اعمال و نیات نامید؟
پاسخ:
واقعیت این است که عالم پس از مرگ برای ما ناشناخته است. تا کنون عمدتا از طریق ادیان (به ویژه دین زرتشت، یهودیت، مسیحیت و اسلام) مسئله حیات پس از مرگ و در تدوام آن رخداد قیامت و حساب و کتاب و بهشت و جهنم البته در اشکال مختلف مطرح شده و ما هیچ گونه امکانی برای تحقیق در این زمینه نداریم. چنان که بوعلی سینا نیز تصریح می کند که دلیل فلسفی و عقلی محض برای وقوع قیامت نداریم و فقط به دلیل این که پیامبر صادق گفته به اعمتاد خبر او بدان ایمان داریم. در هرحال من خود به تداوم حیات اعتقاد دارم هرچند نمی توانم تصور روشنی از چند و چون آن و مرحل آن داشته باشم. اما به هر شکل باشد قطعا تداوم حیات آدمیزاد با همان نتایج و پیامدهای طبیعی و قهری اعمال در حیات جسمانی و زمینی همراه خواهد بود. گفتنی است که تداوم حیات پس از مرگ ظاهرا با بقای روح یعنی روح مجرد پس از جدایی از تن ممکن می شود. اما می دانیم که راز روح هنوز گشوده نیست و در این که روح مستقل از تن وجود دارد یا نه محل گفتگو و مناقشه است ولی من شخصا تا این لحظه قانع ام که روح مجرد وجود دارد. با سپاس