مشت و سیلی؛ کدگفتارهای دو رهبر جمهوری اسلامی

از منظر روانشناسی، هر فردی دو نوع «کُد» از خود بروز می دهد: در گفتار و در رفتار. هر یک از ما به طور معمول و (غالبا نیز ناخودآگاه و غیر ارادی)، از کلمات و تعابیر و حتی لغاتی استفاده می کنیم و همین طور دارای افعال و اعمال خاصی هستیم و این نوع نشانه ها، که می توان بدانها «کُد» گفت، از ویژگی های شخصیتی و منشی ماها پرده بر می دارند. nآیت الله خمینی و نیز جانشینش (رهبر فعلی جمهوری اسلامی) نیز مانند هر فرد دیگری دارای کدهای گفتاری و رفتاری بوده و هستند که حداقل نشاندهنده بُعدی از ابعاد پیچیده ذهن و زبان و روان آنان است. nیکی از کدگفتارهای این دو استفاه پر بسامد از کلمه «سیلی» است. خمینی زیاد از این کلمه سود می جست. مثلا به آمریکا سیلی زدیم، آمریکا از اسلام سیلی خورد، مصدق به اسلام سیلی زد و . . . (البته اینها را فعلا از حافظه می گویم و می توان در سخنرانی ها و نوشتارهای او این جمله را جستجو کرد). خامنه ای نیز از این تعبیر بارها بهره جسته است. از جمله آخرین بار امروز نیز از مدعی شده با حمله به مراکز نظامی آمریکا در عراق، به آمریکا سیلی زدیم. nمرحوم مهندس سحابی نقل می کرد زمانی که در تابستان 58 صحبت از نوع پرچم جدید ایران بود، شورای انقلاب و اعضای دولت موقت، در دیدار با رهبر انقلاب در قم از جمله نظر ایشان را در باره نوع و شکل پرچم جمهوری اسلامی پرسیدند. ایشان گفت: نظری ندارم ولی اگر تصویر یک مُشت در وسط پرچم باشد، خوب است. nبه گمانم این کدگفتارها نشانه ذهنیت متصلب و خشن و سختگیرانه در تمام امور است. حال در زیست فردی و شخصی ممکن است چندان امکان بروز و ظهور پیدا نکند ولی در عرصه قدرت و سیاست، مشت و سیلی نمودهای خود را عیان می کند و در نتیجه می شود نظامی گیری، قلدری، زورگویی، زندان، رنج، شکنجه، قتل و احیانا کشتار مردمان. رفتارها نیز ترجمان همان گفتارهاست و این در رهبری ده ساله آیت الله خمینی و رهبری سی و یک ساله آقای خامنه ای، کاملا خود را نشان می دهد. رفتارها نمود گفتارهاست. nبه یاد می آورم در مجلس اول دوستی داشتیم شوخ طبع و معمولا حرفهایش را در قالب طنز و شوخی و طعن بیان می کرد. با علما و روحانیون مجلس نیز بسیار شوخی می کرد. او می گفت: می دانید چرا شما آخوندها این قدر خشن هستید؟ خود پاسخ می داد: برای این که از همان آغاز تعلیمات طلبگی در کتاب «امثله» می گویید: ضرب، ضربا، ضربوا. اصلا فعل شما «ضرب» است و شما جز ضرب چیزی نمی دانید. در آن زمان می شنیدیم و می خندیدیم ولی بعدها دانستم که در این شوخی جدی ترین و واقعی ترین حقایق نهفته بود. nچهارشنبه 18 دی ماه 98 nn n