اشاره: متن زیر کامنت دوستی به نام «ناظر» در پای مقاله ام با عنوان «نقذپریر پیامبر» و پاسخ من به همان کامنت در همانجاست. nnبه نظر می رسد که منظور نویسنده نقد نظرات و پیش فرض های مفسرین و و عالمان دین در باره پیامبران و پیامبر گرامی اسلام است والا اینکه پیامبر اسلام نقد پذیر بوده یا خیر بعد از حیات ایشان گره گشای مشکلی نیست و شواهد تاریخی نیز موید نقد پذیری آن حضرت استnnبا سلام .nهرچند در مقاله نقد نظریه رایج سنتی عموم مسلمانان در باب مقولاتی چون علم و عصمت پیامبر صورت گرفته اما هدف نگارش چنین مقاله ای پیامدهای نظری و عملی آن در دوران پس از نبوت و از جمله در شرایط کنونی جهان اسلام است.nنظریه نقدپذیری نبی اسلام دو پیامد مهم دارد. یکی این که می توان برخی رفتارهای پیامبر را که با هیچ منطقی نتوان توضیح داد و موجه شمرد، به صراحت حمل بر اشتباه و خطا کرد؛ چرا که خطا امری بشری است و از مقام و منزلت یک انسان معنوی و الهی و دریافت کننده وحی نیز نمی کاهد. اگر چنین باشد، دیگر چه نیازی به این همه تکلف و یا توجیهات نامعقول و جزمیت در توجیه فلان تصمیم پیامبر؟ بنگرید به سیره نویسان متأخر که با فرض جزمی عصمت و علم مطلق پیامبر خود را به چه دردسرهای پیچیده ای درگیر کرده اند!nپیامد دوم عادی شدن نقد و بررسی صحابه و به ویژه در شیعه بررسی افکار و اعمال این بزرگان است. می دانیم در اهل سنت صحابه از چنان منزلتی برخوردارند که گویی دارای عصمت اند و عادل به معنای تام کلمه و در تشیع نیز داستان روشن است.nبه هرحال اگر نقدپذیری پیامبر و به ویژه امامان شیعی پذیرفته شود تغییرات مهمی در عرصه کلام و فقه و حدیث رخ خواهد داد و در عرصه سیاست و جامعه مسلمانان نیز راه نقد و نقادی حاکمان تحت هر عنوانی (حلیفه و یا امام و یا فقیه و . . .) گشوده خواهد شد و راه نفی و طرد استبداد مذهی و به اصطلاح استبداد دینی باز می شود.nاشکوریn
سلام بر وجدان های بیدار
آنچه در این روزها و هفته ها و ماه های اخیر موجب بقای امید و حداقل موجب تسلی خاطر است گسترش مخالفت ها و تعمیق