پاسخ هایی برای اندیشیدن 47-پیامبران از کجا می فهمیده اند که به پیامبری مبعوث شده اند؟

محمد و سایر پیامبران از کجا می فهمیده اند که از جانب خدا به پیامبری مبعوث شده اند؟

n

پاسخ: واقعیت این است که نه برای پیامبران راهی روشن و قاطع برای انکشاف درستی و نادرستی ارسال وحی از جانب خداوند وجود داشته و نه برای دیگران چنین انکشافی ممکن بوده است. با استناد به تجارب شخصی و یا تجارب عرفانی و شهود باطنی اهل باطن می توان گفت که با دریافت نخستین پیامها (که نمی دانیم چگونه بوده)، گیرندگان پیام دچار تردید و تشویش شده و مدتها در بحران روحی و فکری و هویتی به سر می برده و در یک روندی به صحت و اصالت پیام مطمئن شده و دعوت دینی خود را با اطمینان و اعتماد به نفس فوق العاده آغاز کرده و ادامه داده اند. این را هم می توان از تجارب شخصی (مثلا خوابها و یا دریافت های شهودی درونی) فهم و تحلیل کرد و هم طی چنین روندی در گزارشهای قرآنی و روایی ما قابل استنباط است.

n

از باب نمونه ما چگونه به صحت خوابهایمان مطمئن می شویم؟ فکر می کنم دو رخداد صحت خوابمان را تأیید می کند. یکی نوع خواب و نشانه شناسی آن، و دوم، تکرار رؤیاهای صادقه. وقتی در خواب نشانه هایی می بینم که هرچند با نمادهای مناسب عالم رؤیا عینا و یا در حدود غیر قابل انکاری با عالم واقع منطبق است، دیگر در صحت شهودی آن تردید نمی کنیم. برای خود من چنین خوابهایی (رؤیاهای صادقه و غیر قابل خدشه) رخ داده است. شخصا در مورد صحت و ثاقت باطنی و شهودی آن (البته برخی خوابها نه همة آنها) کمترین تردیدی ندارم. دیگر این که تکرار این گونه  خوابها و دریافت های شهودی مکرر، آدمی را در پیوند باطنی او با عالم دیگر مطمئن می کند و به تدریج هر نوع شبهه ای بر طرف می شود.

n

در مورد شخص نبی اسلام نیز همین گونه روایت شده است. گفته اند وقتی نخستین بار در حالات جذبات روحی و معنوی و باطنی در حرا به او پیامی می رسد، او به شدت تکان می خورد و به شدت پریشان می شود و آشفته و از این رو پس از حدود یک ماه «تَحَنُّث» (=ایام عبادت و نیایش زاهدانه در مکانی مقدس=سنتی دیرپا در اعراب حجاز=)، به خانه باز می گردد و احوالش را با همسر هوشمند و فرهیخته اش (خدیجه) در میان می گذارد. او ضمن دلداری او، وی را نزد پسر عمویش، ورقه بن نوفل، که از زاهدان و عارفان یکتاپرست-به روایتی مسیحی-بود، می برد و او هم بشارت می دهد که او نبی است و از منبع غیب عالم به او پیام رسیده است. با این همه این تردید بر طرف نشد و مدتها (شاید چند سال) طول کشید. گفته اند مدتی پیام وحیانی قطع شد و این امر بار دیگر محمد را دچار پریشانی و تردید جدی کرد.

n

اما مردم چگونه به دعوی نبی ایمان می آوردند؟ آنچه مسلم است این است که برای مردم نه راهی برای انکشاف صدق دعوت نبی وجود داشت و نه مباحثه علمی و تحقیقی در این زمینه ممکن بود و از این رو نمی شد دعاوی نبی را به گونه ای کاملا علمی و عینی و استدلالی رد و اثبات کرد. هرچه بود صرف ادعای شخصی یک انسان بود و آن هم به استناد پیامها و روابطی که در جهان درونش، که نه برای دیگران چندان شناخته شده بود و نه امکان داشت نبی آن عوالم و آن رخدادهای درونی و شخصی را برای مخاطبان بازگو و مدلل کند. آنان «گنگ خوابدیده» ای بودند که هم خود از بیان ماوقع نا توان بودند و هم «خلق از شنیدنش» در این میان تنها راه ایمان به گفته های نبی «صدق نبی» یعنی اعتماد به شخصیت و منش والای اخلاقی و مقام معنوی او بود. گرچه در قرآن بارها از مخالفان و منکران خواسته شده که «برهان» بیاورند و با پیامبر به مباحثه و گفتگو بنشینند و یا به پیامبر توصیه شده با منکران با «جدال احسن» (گفتگو و مباحثه به نیکوترین شکل و بیان) برخورد کند، و در آن دوران نیز گاه چنین مباحثه هایی رخ داده، اما بسیار بعید است که کسی به صرف این نوع استدلالها و یا مباحثه صرفا عقلی و برهانی به دعاوی نبی و به نبوت ایمان آورده باشد. حداقل چیزی که به گواهی تاریخ می توان گفت این است که عموم و اکثریت قریب به اتفاق مردم اول به صدق و راستی و راستگویی نبی ایمان آورده و آنگاه به مدعیات و سخنان و اموزه های او ایمان آورده اند.

Share:

More Posts

ترامپ؛ «تورزرنگِ» جنگ افروز!

پس از انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور کشور آمریکا در پنجم نوامبر 2024 نوشته ای با عنوان «ترامپِ جنگ افروز» در وب سایت

Send Us A Message