زنی که اخلاق را پای سیاست قربانی نکرد

حسن یوسفی اشکوری، پژوهشگر و نواندیش دینی که تاریخچه آشنایی‌اش با خانوده سحابی به ۳۳ سال پیش بر‌می‌گردد، در گفت‌وگو با “سارا روشن”، خبرنگار و تهیه‌کننده رادیو زمانه به مناسبت نخستین سالمرگ‌ هاله سحابی می‌گوید: “او از خانواده‌ای برآمده بود شناخته شده، فرهنگی، سیاسی و دینی در تهران. پدربزرگ ایشان دکتر یدالله سحابی و پدر ایشان عزت‌الله سحابی و دیگر اعضای این خانواده که شهرت‌شان به اندازه عزت‌الله سحابی نیست، همه از شخصیت‌های فرهنگی، علمی و سیاسی و دانشگاهی کشور بودند و هستند.‌‌ هاله سحابی از نظر تربیتی میراث‌دار چنین خانواده‌ای بود.”nاین نویسنده و پژوهشگر، ویژگی‌های خانواده سحابی را چنین بر‌می‌شمرد: “این خانواده چند ویژگی مشخص داشتند: به شدت دیندار بودند، اما دین آنها نوگرایانه بود و نه دین سنتی. اهل سیاست و مبارزه اجتماعی و سیاسی بودند و از سوی دیگر دانشگاهی نیز بودند. آنها عمدتاً به اخلاق و متانت و اعتدال شناخته شده بودند و این را در کل خانواده می‌دیدیم. در پدر‌‌هاله سحابی حد اعلای این ویژگی‌ها دیده می‌شد. در چنین خانواده‌ای، خود ‌هاله نمونه شاخصی بود؛ با خصوصیات زنانه‌ای که به این ویژگی‌ها رنگ متفاوتی می‌زد. سیاست عمدتاً شکل خشک و خشنی دارد. در‌هاله سحابی رویکرد و فعالیت سیاسی با تفکر و اندیشه و فعالیت‌های اجتماعی و نگاه ادبی آمیخته شده بود و ویژگی‌های خاصی به‌‌ او داده بود و او را به‌عنوان زنی ممتاز معرفی می‌کرد. ایشان البته آدم فروتنی بود و فقط کسانی به این خصوصیات واقف می‌شدند که ایشان را از نزدیک می‌شناختند.”n nیوسفی اشکوری: “خانواده سحابی مبارزه سیاسی- اجتماعی را با معیارهای اخلاق انجام می‌دادند و اخلاق آنها برگرفته از ارزش‌های دینی بود. آنها اخلاق را پای سیاست و مبارزه قربانی نکردند.‌ هاله سحابی هم همین ویژگی‌ها را داشت.”nحسن یوسفی اشکوری، با اشاره به این‌که یدالله سحابی یک سال پیش از مشروطه در سال ۱۲۸۴، مهدی بازرگان دو سال پس از او در سال ۱۲۸۶ و محمود طالقانی نیز در سال‌ ۱۲۸۹ هجری شمسی متولد شد، این سه شخصیت را از پرچمداران مبارزات سیاسی و دینی در ایران طی ۶۰ سال گذشته معرفی می‌کند و می‌گوید: “در واقع مهندس سحابی میراث‌دار مشروطه بود. آنها از یکسو مبارز سیاسی و نواندیش بودند.nویژگی سوم آنها اما برجسته‌تر است: آنها اخلاقی بودند و سیاست، دانش، فعالیت‌های اجتماعی و مبارزاتی و هر نوع کوشش در عرصه سیاست و جامعه را زیر مجموعه مفهوم عامی به نام اخلاق قرار می‌دادند. یعنی آنها و به طور مشخص خانواده سحابی، مبارزه سیاسی-اجتماعی را با معیارهای اخلاق انجام می‌دادند و اخلاق آنها برگرفته از ارزش‌های دینی بود. آنها اخلاق را پای سیاست و مبارزه قربانی نکردند.‌ هاله سحابی هم همین ویژگی‌ها را داشت.”nگفتگو رادیو زمانه منتشر شده در سایت زمانه مورخ اول ژوئنnn