سیما و سیره محمد در قرآن ۲۲-بخش پنجم: محمد در خانواده

در چهارچوب بررسي « سيما و سيره نبوي در قرآن» اينك در پنجمين بخش آن، به سيره پيامبر در جمع خانواده (همسران و فرزندان) مي‌پردازيم. در بخش سوم و چهارم پيامبر را در عرصه حكومت و سياست و در عرصه جامعه و مردم ديديم و كوشيديم بر اساس آيات و گزارش‌هاي قرآن، تصويري و تحليلي از شخصيت و منش و رفتار نبي گرامي اسلام ارائه دهيم و در نهايت بگوييم كه امروز از آن روش‌‌ها و منش‌‌ها و رفتار چه بهره‌اي مي‌بريم و آن ميراث اكنون به چه كار مي‌آيد. در اين بخش نيز محمد (ص) را در عرصه خانه و خانواده مي‌بينيم و مي‌كوشيم به استناد آيات قرآن منش و روش همسرداري و فرزند‌داري و به يك معنا خانه‌داري و سنت خانوادگي او را به تصوير بكشيم و در نهايت بگوييم كه سنت نبوي در اين حوزه نيز امروز به چه كاري مي‌آيد. اما پيش از هر چيز بايد به دو نكته اشاره كنم:
1- آيات قرآن در مورد همسران و يا فرزندان و به طور كلي امور خانوادگي پيامبر چندان زياد نيست و به ويژه شمار زيادي از آن آيات به لحاظ مضمون و واقع نمايي شديداً مبهم هستند و به همين دليل درباره شأن نزول و مضامين آنها اختلافات زيادي در تفاسير (به ويژه تفاسير خاص شيعي و سني) و در سيره‌ها ديده مي‌شود. از اين رو چاره‌اي نداريم كه از تاريخ و سيره بيشتركمك بگيريم تا بتوانيم تحليلي روشن‌تر و منطقي‌تري از گزارشات قرآن داشته باشيم.
2- به طور طبيعي موضوع همسران و سياست خانوادگي پيامبر اسلام، موضوع پرمناقشه زن در اسلام و ديدگاه اسلام و قرآن و پيامبر را به ميان مي‌آورد اما ما در اينجا به دليل خارج از موضوع بودن بحث كلي و عام زن و نيز به خاطر ضيق مجال از آن صرفنظر مي‌كنيم و فقط در حد نياز و ضرورت بدان خواهيم پرداخت. اما بحث را حول چهار فصل پي مي‌گيريم:
1- معرفي اجمالي همسران و فرزندان پيامبر
2- پاسخ به چند پرسش پيرامون همسران پيامبر
3- رفتار متقابل پيامبر با زنان
4- ما و ميراث خانوادگي پيامبر