در سلسله پيامبران توحيدي و سامي، محمدۖ از معدود پيامبراني است كه در طول دوران رسالتش به حاكميت سياسي رسيده و تأسيس دولت كرده و به اصطلاح فرمانروا بوده است. از ميان پيامبران «اولوالعزم» (ابراهيم، موسي، عيسي و محمد)، وی تنها پيامبري است كه رسماً به فرمانروايي رسيده است. اين فرمانروايي به خودي خود و به عنوان نوعي ملكداري ابتدايي در عربستان قرن هفتم ميلادي، چندان اهميتي ندارد و مي‌تواند در سلسله طولاني حكومت‌ها و يا رياست‌هاي سياسي در شبه جزيره عربستان تحليل و تفسير شود، اما اين فرمانروايي ده ساله به صورت مستقيم و يا غيرمستقيم، در تكوين اسلام و سيماي اين دين اثر گذاشته و در تحولات تاريخي و اجتماعي بعدي اسلام نقش آفريده است. از جمله اصل فرمانروايي پيامبر، احكام اجتماعي و سياسي اسلام و مخصوصاً احكام جزايي و كيفري كه بستگي كامل به حكومت و قدرت اجرايي دارند، از آنها مهمتر، جنگها و جدالهاي سياسي فراوان پيامبر با مخالفان در مدينه و انعكاس آيات مربوط به آنها در قرآن و وجوب جهاد مقدس در اسلام، موجب شده است كه اولاً اسلام به عنوان يك دين تمام عيار سياسي و حكومتي شناخته شود (به ويژه در قياس با مسيحيت)، و ثانياً حكومت‌هاي بعدي در جهان اسلام (امويان، عباسيان، عثمانيان و …) به شكلي خود را جانشين سياسي پيامبر بدانند و مشروعيت خود را از دين و خداوند بدانند، و ثالثاً در قرن اخير مفهوم جديد «حكومت اسلامي» به مثابه حكومت شرعي و تئوكراتيك خلق شود و اين ادعا مطرح شود كه همواره بر مسلمانان واجب است به تأسيس حكومت شرعي دست زنند و اين حكومت هم مشروعيت خود را از خدا و دين و شارع ميگيرد و هم مجري بي‌‌چون و چراي احكام شريعت است و مخالفت با چنين نظامي مخالفت با خداوند و شريعت میباشد. وانگهي، صرفنظر از مشكلات ياد شده، جنگها و خشونت‌هاي پديد آمده در صدر اسلام و در حيات پيامبر و انعكاس آنها در قرآن و از جمله احكام جهاد، از همان آغاز سبب پرسش‌ها، ابهام‌ها و حتي ايرادها از سوي مخالفان (مخصوصا يهوديان و مسيحيان در قرون وسطي و شماري از منتقدان در قرن اخير) به اسلام و پيامبر و حتي قرآن شده است.
با توجه به نكات ياد شده، مسأله حكومت پيامبر و حوادث و پيامد‌‌هاي آن، از اهميت خاص برخوردار است و لازم است در آن دقت و تأمل بيشتري صورت گيرد. به ويژه برخي نظرياتي كه مطرح مي‌كنيم، تا حدودي (وشايد كاملاً) تازه است و فكر مي‌‌كنم در صورت صحت و مقبوليت، برخي مشكلات را حل مي‌كند و به بعضي از پرسش‌ها و ايرادهاي قديم و جديد پاسخ معقول مي‌دهد. در اين بخش نيز براي فهم بهتر و تحليل جامع‌تر از ملكداري پيامبر در قرآن، بحث را در ذيل چند فصل پي مي‌گيريم:
1- تحليل مقدماتي از حكومت پيامبر در مدينه
2- آيا حكومت پيامبر مشروعيت آسماني داشت؟
3- ويژگيهاي ملكداري پيامبر
4- جهاد و فلسفه آن
5- ما و ميراث ملكداري پيامبر