n
سلام حاج آقا. متشکر از پاسخ بسیط شما. تا حد زیادی قانع کننده بود ولی هنوز کاملا قانع نشدم. متوجه فرمایش شما هستم . همین مسئله در مورد شرابخواری هم صادق بود. چون شرابخواری گسترۀ بسیار وسیعی داشت اسلام ناگهان نیامد حکم به تحریم آن صادر کند و به صورت تدریجی و در طول سالیان دراز اینکار انجام شد ولی خود پیامبر و اهل بیت ایشان گمان نمی کنم شراب می خوردند. در مورد برده داری هم درست است نمی شد ناگهان برده داری را حرام اعلام کرد ولی میشد خود پیامبر و ائمه از غلام و کنیز استفاده نکنند تا الگویی باشد و یادر قرآن گفته نشود که کنیز بخرید اگر نمی توانید ازدواج کنید. بازهم ممنونم زنده و پایدار باشید
n
n
پاسخ:
n
پرسش شما کاملا جدی و مهم است. واقعیت این است که اشکال شما به استدلال من و مانند من در مورد ضرورت برخورد عملی و تدریجی با نظام بردهداری وارد است و من هم صادقانه میگویم که پاسخی قانع کننده برای این ایراد و پرسش ندارم. اگر قبول کنیم که روح و جوهر توحید و آموزههای برابری خواهانه و مساوات طلبانه قرآن و اسلام با خرید و فروش انسان و نهاد ضد انسانی بردهداری و بردگی مخالف و مغایر است، حداقل شخص پیامبر و بزرگان اصحاب و یا امامان دوازده گانه شیعی در طول حدود دو قرن و نیم می توانستند از این سنت هرچند رسمی و قانونی استفاده نکنند. حال آنکه طبق گزارش منابع، حداقل اکثر امامان کنیز داشتند و برخی امامان (مانند امام یازدهم) اصلا همسر نگزیده و فقط چند کنیز در اختیار داشتند. طبق قول مشهور مادر امام دوازهم (امام غائب) کنیز رومی بود (نرگس). در عین حال (اگر حافظه ام درست به یاد بیاورد) قابل توجه است که پیامبر و یا امامان کنیز میخریدند اما کنیز و یا غلام نمیفروختند.
n
با این همه پیش از این گفتهام که ما امروز پس از چهارده قرن و بر اساس منابع تاریخی، منابعی که حداقل حدود دو قرن بعد از صدر اسلام پدید آمدهاند، به رویدادها و تحولات حجاز در اواسط قرن هفتم میلادی نگاه میکنیم. این گسست عظیم کار تحقیق و داوری را در باره همه چیز سخت و دشوار میکند. آنچه ما در اختیار داریم، فقط دستمایه خامی است برای نزدیک شدن به واقعیتها. از این رو تحلیلها و تبیینهای تاریخی ما عمدتا در حد معقول سازی گزاره هاست نه بیشتر و به همین دلیل همواره جای مناقشه و مجادله فراوان دارد.